pl

  • KWK Rymer w pamięci mieszkańców dzielnicy Niedobczyce

Kopalnia Rymer, jedna z najstarszych kopalń  na ziemi rybnickiej. Zakład za sprawą którego mała wieś zmieniła się w miejscowość przemysłową zniknął z krajobrazu Niedobczyc ponad 20 lat temu.  Zamknięcie kopalni w 1999 roku doprowadziło praktycznie do likwidacji większej części zabudowy kopalnianej, która przez dziesięciolecia wpisywała się w pejzaż dzielnicy. Pozostały nieliczne pamiątki świadczące o istnieniu kopalni oraz… ludzie związani z “Rymerem”.

„KWK Rymer w pamięci mieszkańców dzielnicy Niedobczyce” to projekt, którego realizacja jest możliwa dzięki wsparciu finansowemu MINISTERSTWA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Zadanie realizowane jest w ramach programu KULTURA LUDOWA I TRADYCYJNA 2024.

KWK Rymer w pamięci mieszkańców dzielnicy Niedobczyce

Projekt zakłada dokumentację filmową wspomnień ludzi, którzy pracowali w niedobczyckiej kopalni. Dzielą się oni swoimi wrażeniami związanymi z pracą na kopalni. Jest to szansa, by zachować niematerialne dziedzictwo drzemiące wciąż w byłych pracownikach. Indywidualne życiorysy, przeżycia pojedynczych górników jako mikro historie składają się na wielką historię rybnickiego i śląskiego przemysłu, który odchodzi już w zapomnienie. Pozyskany materiał archiwalny być może stanie się w przyszłości podstawą do podtrzymania tożsamości regionalnej przyszłych pokoleń.

  • Jaki jest główny cel projektu?

    Zachowanie w formie video pamięci, wspomnień i zbiorowej świadomości pracowników KWK Rymer. Stworzenie bazy archiwalnej z cennym materiałem wspomnieniowym dla kolejnych pokoleń mieszkańców Niedobczyc.

  • Na jakie potrzeby odpowiada projekt?

    Projekt odpowiada na potrzebę zwiększenia integracji społecznej mieszkańców Niedobczyc (dziś dzielnicy Rybnika). Przez dekady życie ich przodków łączyła Kopalnia Rymer, która została zamknięta w 1999 roku. Restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego wytworzyła problemy związane ze wzrostem bezrobocia i pogorszeniem statusu bytowego mieszkańców. Projekt ma zachować niematerialne dziedzictwo drzemiące w byłych pracownikach KWK Rymer.

    Seniorzy żywią do dziś wielki sentyment i wykazują przywiązanie do swojego dawnego miejsca pracy. Z drugiej strony zachodzi potrzeba uznania i budowania szacunku dla byłych pracowników wśród młodzieży, która nie pamięta znaczenia i roli, jaką pełniła dla społeczności lokalnej Niedobczyc kopalnia Rymer. Projekt pozwoli zrealizować pilną potrzebę zebrania relacji od najstarszych pracowników i umożliwi odbudowanie lokalnej pamięci historycznej. Będzie także okazją do integracji międzypokoleniowej.

  • Do kogo skierowany jest projekt?

    Projekt jest skierowany do młodzieży szkolnej oraz mieszkańców Rybnika i okolic, szczególnie dzielnicy Niedobczyce. Najważniejszą grupą, której dotyczy projekt, są jednak seniorzy, zwłaszcza byli pracownicy dawnej KWK Rymer. Realizacja projektu pozwoli zachować okruchy historii pozostałe w pamięci byłych górników. Zainteresowani mogą być także osoby związane zawodowo z górnictwem oraz pasjonaci, historycy i eksperci w dziedzinie dóbr kultury.

  • Jak wygląda harmonogram projektu?

    Projekt zakłada zaangażowanie w pierwszej kolejności młodzieży szkolnej. Uczniowie najstarszych klas otrzymają zadanie odnalezienia byłych pracowników kopalni Rymer wśród swoich krewnych. Wyniki uczniowskiej kwerendy i jakość zebranego materiału ocenią pracownicy Zabytkowej Kopalni Ignacy. Rozmowy z byłymi pracownikami KWK Rymer będą rejestrowane przy użyciu kamery filmowej.

    Uzyskane wspomnienia, opracowane merytorycznie i zredagowane w formie podcastów filmowych, opublikowane zostaną na dedykowanej stronie internetowej. Zebrane materiały staną się niejako biografią pracowników kopalni i całej społeczności Niedobczyc. W ramach projektu zostanie zorganizowane spotkanie byłych pracowników „Rymera” na terenie Zabytkowej Kopalni Ignacy.

  • 1. Dlaczego kopalnia?

    Pracownicy kopalni Rymer opowiadają o tym co, zaważyło na decyzji o podjęciu pracy w górnictwie. Film pokazuje jak w różnych okresach w historii oraz w zależności od indywidualnej sytuacji życiowej górnicy decydowali się na pracę w kopalni.

    Zobacz video

  • 2. Pierwsza szychta

    Prace w kopalni ciężko porównać z jakimkolwiek innym miejscem pracy. Dla każdego z pracowników pierwsza szychta była na swój sposób wyjątkowa. Górnicy "Rymera" wspominają swoje pierwsze wrażenia po przekroczeniu bram kopalni i podjęciu pracy.

    Zobacz video

  • 3. Likwidacja

    Odcinek, w którym pracownicy wspominają proces likwidacji kopalni Rymer. Po ponad stu latach wydobywania węgla, w praktyce wyczerpała przypisane jej złoża. Porażką zakończyły się próby eksploatacji tzw. partii jejkowickiej, obszaru niezwykle trudnego pod względem geologicznym. Wobec kończących się zasobów węgla i ogólnej trudnej sytuacji górnictwa w kraju, w 1994 roku podjęto decyzję o likwidacji zakładu.

    Zobacz video

  • 4. Połączenie

    Aby złagodzić skutki społeczne likwidacji kopalni Rymer zdecydowano o połączeniu „Rymera” z sąsiednią dobrze prosperująca KWK Chwałowice. Umożliwiło to uniknięcie nagłych zwolnień grupowych i pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych obu kopalń. Załoga kopalni Rymer stopniowo przenoszona była do Chwałowic. Jak wspominają sami górnicy, połączenie obu zakładów odbyło się sprawnie, ale nie bez problemów...

    Zobacz video

  • 5. Wypadki i sytuacje niebezpieczne

    Niebezpieczeństwo towarzyszy pracownikom kopalń od początku istnienia tej profesji. Praktycznie każdy górnik w czasie swojej pracy zetknął się z zagrożeniem życia lub uległ mniejszemu, lub większemu wypadkowi. Pracownicy Rymera podzielili się z nami swoimi przeżyciami dotyczącymi wypadków i sytuacji niebezpiecznych.

    Zobacz video

  • 6. Partia jejkowicka

    Kiedy zaczęły wyczerpywać się przypisane kopalni Rymer zasoby węgla, podjęto próbę udostępnienia bogatych złóż w okolicy Jejkowic. Budowa przekopu i próba dobrania się do tzn. partii jejkowickiej” była ostatnią nadzieją na przedłużenie egzystencji zakładu. Skrajnie trudne warunki geologiczne uniemożliwiły eksploatację jejkowickich pokładów węgla. Górnicy przegrali walkę z natura.

    Zobacz video

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Ta strona używa plików cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami używanej przeglądarki.
Akceptuję